Piękny, soczyście zielony, gęsty trawnik to marzenie niemal każdego właściciela ogrodu. Aby jednak móc cieszyć się takim efektem, należy mieć świadomość, że pielęgnacja trawnika wymaga systematycznej, przemyślanej pracy. Niewielu początkujących ogrodników zdaje sobie z tego sprawę, błędnie myśląc, że założenie trawnika to bardzo prosta sprawa w porównaniu do np. sadzenia krzewów czy kwiatów. Nic bardziej mylnego. To bardzo żmudna, wymagająca wysiłku i systematyczności praca. Warto rozpoznać możliwości glebowe naszego ogrodu, przeanalizować też warunki finansowe, bo od tego uzależniona powinna być strategia zakładania trawnika. Jeżeli będziemy działać chaotycznie, rzeczywistość zaskoczy nas bardzo szybko i zamiast zielonego dywanu będziemy mieć w ogrodzie placki gołej ziemi poprzeplatane kępkami trawy. Należy zatem ustalić plan działania już na początku, czyli przed założeniem trawnika.

Wybór terenu na trawnik

Jeżeli nasz ogród dopiero powstaje, należy najpierw wybudować lub postawić wszelkie zaplanowane elementy małej architektury, czyli np. domek narzędziowy czy drewutnię oraz ułożyć nawierzchnię, np. kostkę brukową, w miejscu, gdzie było to zaplanowane. Jeżeli planujemy nasadzenia drzew lub zakładanie rabat z roślinami ozdobnymi, też zróbmy to przed założeniem trawnika.

Planując trawnik, miejmy też świadomość, że ważne jest nasłonecznienie terenu. Miejsce słoneczne lub częściowo zacienione, gdzie słońce operuje przez większość dnia, jest odpowiednie. Na terenie stale zacienionym trawa będzie słabo rosnąć, tam lepiej wybrać cieniolubne rośliny okrywowe, które nie sprawią nam kłopotów.

Przygotowanie podłoża

W pierwszej kolejności należy teren odchwaścić, usunąć wszelkie  pozostałości po roślinach (gałęzie, liście), kamienie, gruz i inne śmieci. Jest to czas, aby ułożyć podziemną instalację nawadniającą lub elektryczną oraz wykonanie drenażu.

Następnie przekopujemy ziemię na głębokość ok. 20 cm (mniej więcej tyle, ile wynosi powierzchnia szpadla). Należy dokładnie odwrócić każdą bryłę ziemi. Już na tym etapie powinno się użyźnić nieco glebę, warto rozłożyć kilkucentymetrową warstwę kompostu lub torfu ogrodniczego i przekopując, wymieszać ją z ziemią. Jeżeli gleba jest wyjątkowo ciężka, gliniasta można wysypać warstwę piasku i wymieszać z ziemią, co zwiększy jej przepuszczalność. Te zabiegi można wykonać ręcznie – szpadlem lub posiłkując się bardziej zautomatyzowanym sprzętem – glebogryzarką.

I tutaj na tym etapie należy rozpoznać, jaki mamy odczyn gleby w ogrodzie. Ph ma bowiem ogromny wpływ na prawidłowy wzrost trawy (zresztą wszystkich roślin ogrodowych) oraz przyswajanie przez nią pierwiastków z gleby. Nie należy przy tym przerażać się, że ,aby zbadać ph gleby, musimy zatrudnić wykwalifikowanego fachowca ze specjalistycznym sprzętem, pomiaru takiego możemy dokonać samodzielnie wykorzystując dostępny w każdym szanującym się sklepie ogrodniczym glebowy kwasomierz. Jego działanie jest bardzo proste – specjalny czujnik umieszczamy w glebie, a na wyświetlaczu pokazuje się wynik oznaczony liczbowo i dla ułatwienia kolorystycznie.

I tak rozpoznać możemy następujące typy gleb: bardzo kwaśne (ph poniżej 4,5), kwaśne (ph 4,6 – 5,5), lekko kwaśne (ph 5,6 – 6,5), obojętne (ph 6,6 – 7,2), zasadowe (ph powyżej 7,2).

» Pamiętaj ! Im niższe ph, tym gleba jest bardziej kwaśna, a im wyższe, tym bardziej zasadowa. Trawy wymagają natomiast podłoża lekko kwaśnego (o ph 5,5 – 7,0).

Mając zbadany odczyn, należy podjąć odpowiednie kroki. Glebę o ph poniżej 5,5 powinno się zwapnować, natomiast powyżej 7,0 zakwasić. Aby zwapnować, należy zastosować nawóz węglanowy (np. kreda nawozowa, dolomit), natomiast, aby zakwasić możemy użyć nawozów zakwaszających, np. siarczan amonu.

Wszelkie nawozy musimy wymieszać z ziemią na głębokość 5 – 8 cm, a następnie wyrównać i ubić. Robi się to przez kilkukrotne grabienie i ugniatanie. Jeżeli mamy możliwość, do ugniatania użyjmy specjalnego wału o wadze przynajmniej 50 kg. Ziemia jest wtedy dobrze ubita, gdy nie zapada się pod ciężarem dorosłego człowieka.

Wybór rodzaju nasion trawy

W zależności od efektu, jaki chcemy uzyskać oraz planowanego nakładu pracy, wybierzmy odpowiedni rodzaj nasion traw, a jest ich co najmniej kilka:

• ozdobne, czyli dywanowe, gazonowe – nadają się najlepiej do tworzenia pięknych kompozycji przy rabatach kwiatowych; wyrasta z nich trawa miękka, ale i najdelikatniejsza. Wymaga regularnego zajmowania się nią, koszenia i podlewania,a także źle toleruje deptanie. Jeżeli zależy nam na pięknym efekcie wizualnym, ale nie zamierzamy przechadzać się za często po niej, możemy wybrać taki właśnie rodzaj nasion.
• uniwersalne – nadają się świetnie na trawniki przydomowe; są znacznie łatwiejsze w uprawie i odporne na deptanie. Dlatego jeśli chcemy mieć trawę użytkową, której niestraszne będą zabawy dzieci lub regularne spacery, jest to najbezpieczniejszy wybór.
• sportowe – łączą w sobie zalety wizualne trawnika ozdobnego i użytkowe trawnika tradycyjnego dzięki odporności na eksploatację. Niestety ziarna traw sportowych są znacznie droższe od ziaren na trawnik uniwersalny, a także wymagają nieco więcej pracy.

Trawnik z siewu czy trawnik z rolki

Generalnie optymalnym czasem zakładania trawnika jest okres od połowy kwietnia do czerwca oraz od połowy sierpnia do października. Związane jest to z tym, że wtedy są najlepsze warunki do kiełkowania nasion, związane z wilgocią i temperaturą.

W zależności od powierzchni trawnika, zasobności portfela oraz tego, jak szybko chcemy uzyskać efekt zielonego trawiastego dywanu, mamy wybór pomiędzy tradycyjną formą zakładania trawnika, czyli sianiem nasion oraz metodą bardziej „ekskluzywną”, czyli położeniem trawy z rolki.

Tradycyjne wysiewanie nasion powinno się odbywać krzyżowo (ręcznie lub za pomocą siewnika), następnie należy zagrabić nasiona, wymieszać z ziemią na głębokość 1 – 2 cm, pozostałe na powierzchni nasiona przysypać torfem, później zwałować, ugnieść i regularnie podlewać.

Układanie trawy z rolki wykonujemy poprzez równe ułożenie pasm darni tak, aby ściśle przylegały do siebie. Przy zakończeniu trawnika np. przy kostce brukowej lub obrzeżu rabaty, trzeba też pasma odpowiednio dociąć. Po zakończeniu procesu układania należy je docisnąć do podłoża grabiami lub również poprzez użycie wałka.

W celu lepszego zobrazowania porównanie obu metod przedstawia poniższa tabela:

Bez względu na wybór metody zakładania trawnika regularne podlewanie jest podstawą dobrego ukorzenienia się ziaren. Warto włożyć ten wysiłek systematycznej pielęgnacji, aby później cieszyć się efektem pięknej zielonej powierzchni. Uzyskanie tego efektu to jedno, a drugie to utrzymanie go na długie lata. Kto myśli, że raz osiągnięty efekt będzie stanem stałym, nie wymagającym żadnych zabiegów, bardzo się myli. Utrzymanie soczyście zielonego, gęstego trawnika to stała całoroczna praca, która będzie wymagała od nas nie tylko podlewania, ale też regularnego nawożenia odpowiednimi składnikami odżywczymi, koszenia i innych zabiegów, jak np. aeracja. Jednak jest to wysiłek, który przynosi satysfakcję i stanowi najlepszą wizytówkę ogródka.