Wykusz i ryzalit to świetny sposób na uatrakcyjnienie nowoczesnego budynku, który cechuje zazwyczaj zwarta, minimalistyczna bryła. Jak rozróżnić wykusz od ryzalitu? Jakie pełnią funkcję i w jakich projektach domów sprawdzą się najlepiej?
Wykusz a ryzalit – jaka jest różnica?
Wiele osób myli wykusze z ryzalitami, stosując te terminy zamiennie. Mimo podobieństw istnieje kilka znaczących różnic między tymi elementami architektonicznymi. Jak więc rozpoznać, czy mamy do czynienia z wykuszem, czy z ryzalitem?
Historycznie wykusze były powszechnie stosowane w XIX wieku. Była to część budynku wystająca poza ściany konstrukcyjne. Obecnie wykusze mają współczesny wyraz a ich atutem jest możliwość umieszczenia w nich szerokich okien. Można je też przeszklic całkowicie. Chociaż kiedyś nie miały podstawy w fundamentach budynku, obecnie najczęściej umieszcza się je w części parterowej domu. Pozwala to zaaranżować ich dodatkową przestrzeń na oranżerie, kącik wypoczynkowy, jadalnię, domowe biuro czy przedłużenie salonu. Wykusze są w dużej mierze przeszklone i zapewniają dodatkowe oświetlenie pomieszczeń.
Ryzality to wysunięte poza lico ściany części budynku. Pojawiły się już w XVI w. podkreślając środkową część bryły budynku lub jego naroża. W przeciwieństwie do wykuszu ryzalit jest tej samej wysokości co budynek i wspiera się na jego fundamentach – w efekcie tworzy z nim spójną całość. Ryzalit może być murowany lub przeszklony. Pierwsza opcja poprawia proporcje i wygląd budynku, natomiast druga stawia na efektywność i dodatkowe doświetlenie wnętrz. Najczęściej ryzalit dobudowuje się w wejściowej części domu.
Dom z wykuszem i ryzalitem – funkcje i zalety
Zarówno wykusz, jak i ryzalit pozytywnie wpływają na estetykę i funkcjonalność bryły budynku, nadając elewacjom ciekawy detal. Zanim jednak zdecydujemy się na konkretny projekt domu z tymi elementami architektonicznymi, warto bliżej przyjrzeć się ich zaletom i funkcjom, jakie pełnią:
- Uniwersalność – wykusz i ryzalit można stosować zarówno w projektach domów tradycyjnych, jak i nowoczesnych; będą dobrze prezentować się np. w domu w typie dworkowym, a także w nowoczesnej rezydencji z dużymi przeszkleniami.
- Urozmaicenie bryły budynku – ponieważ większość domów nowoczesnych cechuje prosta, zwarta bryła, uwzględnienie w projekcie ryzalitu lub wykuszu może uatrakcyjnić budynek, np. przez pomalowanie ryzalitu na inny kolor niż reszta ścian zewnętrznych lub skonstruowanie wykuszu w formie pięciokąta z dużymi przeszkleniami.
- Ozdoba i uatrakcyjnienie wejścia – stosowane w części wejściowej domu ryzalit i wykusz nadają jej efektywny, reprezentacyjny wygląd.
- Poprawa proporcji budynku – szczególnie ważne przy projektach nowoczesnych domów; wysunięty poza lico budynku wykusz czy ryzalit może np. poprawić proporcje zbyt długiej ściany, efektywnie ją dzieląc i skracając.
- Zwiększenie metrażu budynku – nawet projekty domów małych, w których zdecydowano się na dodanie ryzalitu czy wykuszu mają szansę na zyskanie dodatkowej przestrzeni. Wysunięte poza lico części budynku można wykorzystać jako np. przedłużenie salonu, kącik wypoczynkowy, całoroczną oranżerię czy bibliotekę.
- Lepsze doświetlenie wnętrz – przeszklone ryzality i wykusze to prosty sposób na wprowadzenie dodatkowego światła do wnętrz. Dobry pomysłem jest wykorzystanie dużych przeszkleń, czyli okien panoramicznych. Warto jednak pamiętać, by umieszczać je od ciepłej, południowej strony i zadbać o zakup okien energooszczędnych z niskim współczynnikiem przenikania ciepła.
Projekt domu z wykuszem lub ryzalitem
Decydując się na konkretny projekt domu z wykuszem lub ryzalitem, warto określić, jaki styl budynku bardziej nam odpowiada – czy jest to tradycyjny, kilkukondygnacyjny dom w typie dworkowym, czy na przykład przeszklona rezydencja lub nowoczesny dom parterowy. W każdym z tych przykładów ryzality i wykusze pomogą urozmaicić bryłę budynku i wygląd elewacji.
By oszczędzić sobie czasu i stresu w poszukiwaniu projektu domu, który spełni nasze oczekiwania i wpisze się w nasze gusta, warto skorzystać z bogatej oferty projektów gotowych Muratora. W internetowej bazie projektów znajdziemy pomysły zarówno na tradycyjne, jak i nowoczesne domy z ryzalitami i wykuszami.
Ofertę MURATORA w powyższej kategorii domów znajdą Państwo pod linkiem: https://projekty.muratordom.pl/domy/projekty-domow-z-wykuszem-lub-ryzalitem/
Zdjęcie: Projekt M214a – Promień światła – wariant I z kolekcji Muratora, arch. Ewa Dziewiątkowska
Tekst sponsorowany: Gotowe projekt domów MURATORA – https://projekty.muratordom.pl