Odpowiednie przygotowania do zakupu i montażu pompy ciepła wydają się najistotniejsze w kwestii rozpoczęcia korzystania z tych urządzeń. Zanim jednak do tego dojdzie, warto przyjrzeć się wymogom prawnym stawianym właścicielom pomp. W tym artykule razem z ekspertem marki Vaillant podpowiadamy, na jakie przepisy trzeba zwrócić uwagę, aby pompa mogła zostać uruchomiona. Pokażemy także, jak lokalizacja pompy ciepła wpływa na głośność jej pracy, oraz zwrócimy uwagę na to, jakie formalności należy spełnić, wykonując prace związane z instalacją gruntowego wymiennika ciepła.

Z tekstu dowiesz się:

• dlaczego warto się przyjrzeć instrukcji instalacji pompy ciepła,
• jakie ograniczenia wziąć pod uwagę przy instalacji powietrznej pompy ciepła,
• co może się okazać problemem podczas montażu gruntowej pompy ciepła.

Jeśli zastanawiasz się nad instalacją pompy ciepła w swoim domu, przeczytaj, na jakie przepisy należy uważać i z jakimi dokumentami warto się zapoznać przed rozpoczęciem montażu urządzenia.

Instrukcja instalacji: pompy ciepła a przepisy prawne

Pierwszym dokumentem, do którego powinieneś zajrzeć przed rozpoczęciem odwiertów pod pompę ciepła, jest instrukcja instalacji pompy ciepła stworzona przez producenta urządzenia. Proces uruchomienia pompy ciepła zakończy się bowiem pomyślnie wyłącznie wtedy, gdy urządzenie zostanie zamontowane zgodnie z zapisami zawartymi w instrukcji.

Producent pomp ciepła, tworząc instrukcję instalacji, musi uwzględnić wszystkie przepisy prawne i nie może wymagać od użytkownika łamania ich, ponieważ produkt nie zostałby zalegalizowany na rynku. W instrukcji instalacji dokładnie opisane jest miejsce montażu, podane są wymiary urządzenia oraz wymagane odstępy serwisowe. Ciekawym rozwiązaniem jest podwójna weryfikacja w marce Vaillant. Montaż pompy ciepła może wykonać instalator, który przeszedł szkolenie, jednak proces uruchomienia pompy ciepła może przeprowadzić jedynie wykwalifikowany instalator z bogatym doświadczeniem, który jest w stanie wyłapać wszystkie niezgodności. Podczas uruchomienia muszą być spełnione wszystkie punkty z listy kontrolnej. Dzięki temu można mieć pewność, że pompa będzie dobrze zamontowana i pracowała z najwyższą efektywnością.

Przeczytaj także: Zasada działania pompy ciepła.

Powietrzne pompy ciepła a hałas i inne problemy

Jeśli na Twojej posesji istnieje kilka miejsc, które spełniają zapisy instrukcji instalacji, to czy jeszcze coś Cię ogranicza? Pewnym ograniczeniem może być wielkość działki. Zgodnie z przepisami prawnymi o imisji hałasu za utrzymanie parametrów imisji odpowiedzialny jest użytkownik instalacji generującej hałas. Oznacza to, że nie wolno przekraczać określonych wartości hałasu na granicy działki. W terenie zabudowy mieszkaniowej wielorodzinnej i zamieszkania zbiorowego wartości te wynoszą w dzień 50 dB (A), a w nocy 40 dB (A). Wartość hałasu urządzenia podana jest w instrukcji instalacji oraz na etykiecie energetycznej.

Pompy ciepła Vaillant charakteryzują się bardzo cichą pracą, która umożliwia montaż jednostki zewnętrznej już nawet 2 metry od granicy działki. Odległość ta zależy od modelu urządzenia oraz od tego, jak będzie się rozchodziła fala dźwiękowa. Jeśli pompa ciepła oddalona jest od budynku i dźwięk może się rozchodzić w każdą stronę, potrzeba jak najmniej miejsca. W przypadku montażu na ścianie albo na fundamencie przy ścianie odległość ta będzie się zwiększać, ponieważ pole rozchodzenia się fali dźwiękowej jest ograniczone. Analogicznie pompa ciepła zamontowana w narożniku będzie się wydawać najgłośniejsza, a dodatkowy daszek wzmocni to uczucie.

Określone wymagania prawne mają również niektóre czynniki chłodnicze, szczególnie te palne. Przykładem może być czynnik R290, który nie powinien być używany w określonej odległości od punktów wrażliwych, takich jak gniazdka, włączniki elektryczne czy drzwi wejściowe; pompa nie może być także montowana w zagłębieniach. Pompy ciepła, tak jak wszystkie urządzenia elektryczne, powinny mieć odpowiednie zabezpieczenia elektryczne, które należy uzgodnić z elektrykiem. Jednostki wewnętrzne mają również określony stopień ochrony urządzenia elektrycznego, informujący o poziomie zabezpieczenia użytkownika przed dostępem do niebezpiecznych części oraz samego urządzenia przed penetracją czynników zewnętrznych oraz wpływa na miejsce montażu. Przykładowo jednostka wewnętrzna nie może być montowana w mokrej łazience, ponieważ nie posiada takiego stopnia ochrony.

Ważnym zapisem prawnym, o którym zostaniesz poinformowany podczas montażu większej pompy ciepła typu split, jest informacja o Centralnym Rejestrze Operatorów (CRO). Właściciel niehermetycznie zamkniętej pompy ciepła (split), w której czynnik chłodniczy ma ekwiwalent większy niż 5 ton CO₂, czyli posiada ponad 2,4 kg czynnika R410, ma obowiązek zgłosić takie urządzenie do CRO. W ofercie marki Vaillant dostępne są zarówno mniejsze pompy ciepła VWL 35-75/5, które nie wymagają rejestracji, oraz pompy o większej mocy VWL 105/5 oraz 125/5, które należy zgłosić. Ze względu no obecność czynnika chłodniczego w pompie ciepła trzeba pamiętać o minimalnej kubaturze pomieszczenia. Wymagania te nie są bardzo duże, jednak decydując się na montaż w bardzo ciasnym pomieszczeniu, np. pod schodami, można nie spełnić wymagań.

Odwierty pod pompy ciepła: pozwolenie i pozostałe kwestie

W przypadku gruntowych pomp ciepła nie ma klasycznej jednostki zewnętrznej, jednak jest wymiennik w postaci pionowych odwiertów lub poziomego meandra. Większość odwiertów wykonuje się maksymalnie do 100 metrów głębokości. Wynika to z przepisów prawa geologicznego i górniczego, według których odwierty o głębokości powyżej 100 metrów wymagają dodatkowego wykonania planu ruchu zakładu górniczego. Odwierty do 30 metrów nie wymagają projektu robót geologicznych. Odwierty większe niż 30 m wymagają takiego projektu. Należy pamiętać również o wykonaniu dokumentacji powykonawczej i przekazaniu jej do właściwego organu administracji geologicznej po zakończeniu prac. W trakcie wybierania firmy, która wykona odwierty, warto uzgodnić, kto i w jakim zakresie jest odpowiedzialny za procesy administracyjne. Większość firm wykonujących odwierty jest bardzo dobrze zapoznana z tym procesem i pomoże załatwić formalności.

Inaczej sprawa wygląda w przypadku dolnego źródła w postaci poziomego wymiennika ciepła. Zgodnie z prawem budowlanym poziomy GWC to przyłącze cieplne niewymagające pozwolenia na budowę. Wymiennik nie jest samodzielną instalacją, lecz częścią systemu z pompą ciepła. Zamiar wykonania GWC należy zgłosić do wójta, burmistrza bądź prezydenta miasta. Zgłoszenie powinno zostać rozpatrzone w terminie 30 dni przed zamierzonym czasem rozpoczęcia prac. Jeśli do 30 dni nie zostanie wniesiony sprzeciw, to można rozpocząć prace wykonawcze.

Pompy ciepła flexoTHERM Vaillant są przystosowane zarówno do pracy z poziomym, jak i pionowym wymiennikiem ciepła. Przed wyborem jednostki warto skontaktować się z przedstawicielem firmy, który pomoże w oszacowaniu wielkości dolnego źródła. Dolne źródło musi być wykonane zgodnie z prawem, jednak musi być też odpowiednio dobrane. Zbyt małe dolne źródło prowadzi do pogorszenia warunków gruntowych (zamarznięcia gruntu), co uniemożliwia dalszą pracę nawet najlepszej pompy ciepła.