Większość osób, stając przed decyzją o budowie własnego domu, wybiera budynki piętrowe. Domy budowane tylko na jednym poziomie mają jednak również wiele zalet, choć ich budowa zależy m.in. od wielkości działki, sąsiedztwa czy kosztów, jakie chcemy przeznaczyć na budowę. Dom parterowy czy piętrowy – jakie są zalety i wady obu tych rozwiązań?
Dom parterowy czy piętrowy?
W polskim krajobrazie najczęściej dominują domy piętrowe, z poddaszem użytkowym, gdzie umieszczana jest najczęściej część prywatna, sypialnie czy też pokoje do pracy. Wynika to przede wszystkim z tradycji oraz braku orientacji w oryginalnych projektach, jakie można zrealizować, stawiając dom parterowy. Do głównych zalet wskazywanych przez architektów tego typu budynków należy możliwość harmonijnego wtopienia budynku w zieleń wokół niego oraz brak schodów, co jest szczególnie wygodne w przypadku małżeństw z małymi dziećmi, ale również rodzin wielopokoleniowych, w których osoby starsze mogą mieć ograniczenia ruchowe. Dla nich część domu znajdująca się na piętrze stanie się tym samym trudno dostępna, a z kolei na parterze rzadko istnieje możliwość stworzenia im wygodnej, prywatnej przestrzeni. Domy parterowe, nazywane z angielska bungalowami, to także budynki sprzyjające integracji rodziny, dzięki ich dostępności dla wszystkich.
Jaki dom łatwiej ogrzać parterowy czy piętrowy?
Choć wydaje się to paradoksem, dom parterowy może generować wyższe rachunki za ogrzewanie, przede wszystkim ze względu na większą powierzchnię ścian zewnętrznych. Ze środka może uciekać nimi ciepło, co powoduje, że jego mieszkańcy będą potrzebowali więcej energii zużywanej do ogrzewania sporej powierzchni. Często stosowanym rozwiązaniem w domach parterowych są również duże, przeszklone przestrzenie pozwalające z jednej strony cieszyć się pięknie urządzonym ogrodem i dosłownie pozwolić zieleni „wtapiać się” we wnętrze domu, ale z drugiej: również powodujące wychłodzenie pomieszczeń.
Dom parterowy czy piętrowy koszty
Budowa domu parterowego do 150 m2 będzie najczęściej tańsza niż w przypadku domu piętrowego, pomimo konieczności wykonania większych wykopów i fundamentów oraz wydatków przeznaczonych na dużą powierzchnię dachu. Niewielkie obciążenia w przypadku domu parterowego powodują, że mniejsze są wymagania dotyczące nośności fundamentów i ścian konstrukcyjnych. Koszt budowy domu parterowego obniżają również brak schodów, okien dachowych czy ścian i stropu nad parterem. Większe natomiast mogą być wydatki związane z instalacjami, ze względu na to, że trudno jest je zgrupować w jednym miejscu. W przypadku oddalenia np. pomieszczeń kuchennych i łazienkowych, wyższe mogą być koszty zakupu i montażu rur. Podnosi się również koszt związany z przesyłem ciepłej wody. Warto zwrócić też uwagę, że prosta, jednopoziomowa bryła domu parterowego powinna być wykończona efektownymi, a jednocześnie nieco droższymi materiałami, jak klinkierowe, kamienne lub drewniane okładziny czy pokrycie dachowe o wysokiej jakości. Trudno więc jednoznacznie odpowiedzieć na pytanie: dom parterowy czy z poddaszem który tańszy – bowiem wszystko zależy od indywidualnego projektu, jego wielkości oraz materiałów wykończeniowych.
Dom parterowy czy piętrowy – dla kogo?
Dom parterowy to rozwiązanie, którym można cieszyć się właściwie przez całe życie, jeśli zostanie on dobrze zaprojektowany, harmonijnie wpisany w naturalne otoczenie wokół i starannie wykończony. W przypadku młodych małżeństw z dziećmi jest to dom bezpieczniejszy od parterowego ze względu na brak schodów czy okien na dużej wysokości. Z kolei osobom starszym czy też niepełnosprawnym dom parterowy zapewnia wygodniejszy dostęp do wszystkich pomieszczeń niż w przypadku domów piętrowych. Z pewnością trudno jednak stawiać tego typu dom w otoczeniu, gdzie znajdują się miejskie wille o dwóch lub większej liczbie kondygnacji, bowiem sąsiedzi będą mieli dość łatwy wgląd do budynku i ogrodu wokół, co uniemożliwia zachowanie prywatności. Nie jest to także rozwiązanie dla osób, które poszukują projektów o maksymalnie uproszczonej bryle. Trudno bowiem wszystkie funkcje domu rozlokować na jednym poziomie bez rozbudowania powierzchni jego ścian.
Jakie inne kwestie warunkują postawienie domu piętrowego lub parterowego?
Decyzja od postawieniu domu piętrowego lub parterowego uzależniona jest także w dużym stopniu od powierzchni działki, na której będzie on budowany. Przyjmuje się, że powierzchnia zabudowy nie powinna przekraczać 30-40% powierzchni działki. Obszar, jaki dom parterowy zajmuje na działce jest ok. dwa razy większy od powierzchni zabudowy domu piętrowego o takiej samej powierzchni netto. Budowa domu parterowego może być również uniemożliwiona przez zapisy znajdujące się w planie miejscowym lub decyzji o warunkach zabudowy dotyczące przede wszystkim minimalnego nachylenia połaci. Dachy domów parterowych mają niewielki spadek, najczęściej wynoszący ok. 20-30 stopni, więc jeśli inwestor zobowiązany zostaje do wyższego nachylenia połaci, woli wykorzystać przestrzeń pod nią jako użytkową. Czasem w planie miejscowym lub decyzji o warunkach zabudowy znajdują się również zapisy dotyczące nawiązania nowym budynkiem do już istniejącej zabudowy. Jeśli w bliskim sąsiedztwie znajdują się więc budynki piętrowe, budowa parterowego bungalowu również nie będzie możliwa.
Jaki dach dla domu parterowego?
Stopień nachylenia dachu domu parterowego zależy przede wszystkim od jego wielkości. Im będzie on większy, tym trudniej wykorzystać dach o spadzistych połaciach. Stromy dach warunkuje utrzymanie dość zwartej formy bryły domu oraz jego kompozycji osiowej. W przypadku domu parterowego, zwłaszcza o większej powierzchni, zbyt stromy dach będzie wyglądać nieelegancko i zepsuje harmonię całej bryły budynku. Płaski dach jest dużo lepszym rozwiązaniem ze względu na możliwość swobodniejszego kształtowania całości budynku, rozbicie jego kubatury na kilka części czy zastosowanie nietypowych rozwiązań przestrzennych, które są konieczne na działkach o nietypowych wymiarach czy w przypadku nadmiernego zacienienia budynku. Płaskie zadaszenie jest również korzystniejsze ze względu na większe możliwości doświetlenia wnętrza świetlikami lub oknami dachowymi, które w na płaskiej połaci dachowej mogą być umieszczone w zasadzie w dowolnym miejscu. Dzięki swojej prostej konstrukcji, płaski dach jest również tańszy i umożliwia łatwe rozbudowanie domu, jeśli będzie to potrzebne.
Jaki budynek jest wygodniejszy: piętrowy czy parterowy?
Nieduży dom parterowy o metrażu do 110 m2 będzie zazwyczaj bardziej funkcjonalny niż piętrowy o tej samej powierzchni. Dużo wygodniej bowiem można się po nim poruszać, a przestrzeń optycznie będzie wydawała się większa. Stanie się tak pod warunkiem, że jego wejście będzie usytuowane jak najbliżej geometrycznego środka budynku. Pozwoli to na ograniczenie powierzchni ciągów komunikacyjnych i sprzyja racjonalnemu zaplanowaniu połączeń pomiędzy poszczególnymi pomieszczeniami. Ważne jest jednak, aby projekt domu pośrednio nawiązywał do kształtu działki i dobrze się w nią wpisywał.
Przeczytaj również: https://debowetarasy.pl/ogrodki-dzialkowe-rod-jak-kupic-i-ubezpieczyc-dzialke/